Bruksizm ya da halk arasında bilinen adı ile diş gıcırdatma, dış sıkma, uyku esnasında kişinin kendi isteği dışında dişlerini sıkmasına verilen isimdir. Çoğu zaman hastaların bu durumun farkında dahi olmadıklarını söylemek mümkündür. Ancak özellikle yanlarında kalan kişiler için bu durum rahatsız edicidir. Bunun dışında diş sıkmanın hem çene yapısına hem de diş sağlığına yönelik olumsuz etkileri de mevcuttur. Peki diş sıkma nedenleri nelerdir?
Uykuda diş gıcırdatma, genel olarak yalnızca bir nedene değil, birden fazla nedene bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Bu nedenlerin psikolojik, sistematik ve dişsel olacak şekilde sınıflandırılması mümkündür.
Sistematik nedenlerin en temel olanları; sağlıksız ve yetersiz beslenme, alerji ve endokrin bozukluğu gibi nedenlerdir. Bunun dışında bağırsakların dolu olması da ele alınması mümkün olan nedenlerden biridir. Çünkü bağırsaklar duvarlarının dolu olması durumunda beyne sinyaller gönderilecek, bunun sonucunda ise sindirim sistemi çalışmaya başlayacaktır.
Yukarıda da belirtilmiş olunduğu üzere uykuda diş gıcırdatma nedenleri arasında dişsel nedenler de mevcuttur. Özellikle daha önce başarısız bir diş tedavisi süreci görmek, bunun somut nedenlerindendir. Dolgu boyutunun olması gerekenden büyük ya da küçük olması gibi durumları ise buna örnek olarak göstermek mümkündür.
Öncelikle söylenmelidir ki, kişiler kendi başlarına tedavi uygulamaktan ve kulaktan dolma yöntemler denemekten vazgeçmelilerdir. Diş gıcırdatma tedavisi üzerine arayışta olan kişiler mutlaka bir uzman görüşü ve desteği almalı, bu çerçevede hareket etmelidir. Uzmanların gene olarak başvurdukları yöntemler ise aşağıda verildiği gibidir:
Uykuda diş gıcırdatma probleminin hem ağız sağlığı hem de psikolojik sağlık üzerindeki olumsuz etkileri oldukça fazladır. Bu etkilerin psikolojik açıdan en bariz olanı, özgüvensizliktir. Uyku halinde bu sorunu yaşadıklarını bilen bireyler ikili ilişkilerini ve sosyal yaşantılarını sınırlandırmakta, bu ise yaşam konforunu ciddi boyutta etkilemektedir.
Ağız sağlığı açısından değinmek gerekirse, uykuda diş gıcırdatmanın en temel olumsuz etkisi, dişlere yöneliktir. Sürekli bir güce ve şiddete maruz kalan dişlerin zamanla kırıldıklarını, sallanmaya başladıklarını ve zayıfladıklarını söylemek mümkündür. Dişlerin bu hasarlardan herhangi birini alması ise hem diş hem de diş eti açısından ciddi bir risktir. Aynı zamanda bu durumun çene kaslarını da yorduğu ve zorladığı bilinmektedir.
D vitamini, beyin sapı kontrolü konusunda oldukça önemlidir. Bu sebeple D vitaminin seviyesine bağlı olarak diş gıcırdatma sorununun ortaya çıkması muhtemeldir.
Gece plağı, gece kullanılan ve dişlerin korunmasını sağlayan bir plaktır. Dişlerin aşınmasını engelleyen bu plağın aynı zamanda gıcırdatmaya neden olduğu bilinen yanal hareketleri de sınırlandırdığı bilinmektedir. Bu sebeple gece plağı, diş sıkmaya engel olur demek mümkündür.
Yukarıda da değinilmiş olunduğu üzere bu sorunun ortaya çıkmasına neden olan birçok durum vardır. Psikolojik nedenler de bunlardan bazılarıdır. Bu sebeple tamamen psikolojiktir demek yanlıştır. Ancak psikolojik olmadığını söylemek de bir o kadar yanlıştır.